Biznes
ProduktywnośćProcesyZarządzanieSoft SkillsŻycie
PsycheEwolucjaWartościSpołeczeństwoSzymon Berbeka© Szymon Berbeka - 2023
Rama jest ważniejsza niż obraz, czyli jak kontekst kształtuje nasze postrzeganie rzeczywistości i wpływa na podejmowane decyzje.
Sposób prezentacji informacji (ramowanie) ma kluczowe znaczenie dla tego, jak odbiorcy interpretują i reagują na treść (obraz). Ramy mogą kształtować percepcję, zwracać uwagę na określone aspekty treści i wpływać na procesowanie poznawcze, co czyni je równie ważnymi, jeśli nie ważniejszymi, niż sama treść.
Twoje postrzeganie rzeczywistości a rzeczywistość.
Nasz umysł, szukając zrozumienia otaczającej rzeczywistości buduje znaczenia i punkty odniesienia biorąc pod uwagę zarówno główną informację (obraz) jak i parędziesiąt / paręset czynników (kontekst), które ją “dodefiniują” poprzez samo występowanie w jej pobliżu. Gdy uświadomisz sobie w jaki sposób ulegasz “ramowaniu”, będziesz w stanie podejmować bardziej świadome decyzje, mniej będziesz wpływać na manipulacje, postrzeganie świata przez pryzmat budowania kontekstów kulturowych(ramowanie uskuteczniane przez społeczeństw, kulturę czy polityków) i marketingowych (ramowanie budowane przez biznes czy influencerów).
Co wpływa na nasze postrzeganie osoby, przedmiotu, produktu?
Patrzysz na produkt. Twój umysł, by go ocenić i sklasyfikować bierze pod uwagę między innymi:
Wielkość, miejsce w którym jest(otoczenie), dostępność, ekskluzywność, opakowanie, jakość materiałów, reklama, prestiż, technologia, recenzje użytkowników, zalecenia ekspertów, świadomość marki, emocjonalne skojarzenia, funkcjonalność, użyteczność, wygoda, innowacyjność, tradycja, przynależność kulturowa, ekologia, styl życia, identyfikacja z marką, perspektywa czasowa, konkurencja, sezonowość, trend, demografia, psychologia społeczna, status społeczny, wartości społeczne, narracja, język, muzyka, dźwięk, wrażenia sensoryczne, interaktywność, personalizacja, różnorodność, dostępność informacji, transparentność, wiarygodność, autentyczność, satysfakcja klienta, doświadczenie klienta, komunikacja, atmosfera, lokalizacja geograficzna, kultura korporacyjna, filozofia firmy, misja i wizja, kształt, rozmiar, proporcje, symetria, asymetria, kontrast, harmonia, równowaga, rytm, tekst, grafika, ikonografia, interfejs użytkownika, estetyka, materiał, trwałość, odporność, ergonomia, przyjazność dla użytkownika, dostępność dla niepełnosprawnych, ekspozycja, sposób prezentacji, wydarzenia promocyjne, poparcie celebrytów, influencerzy, środki społecznościowe, obecność online, strona internetowa, metody płatności, opcje dostawy, polityka zwrotów, gwarancja, serwis posprzedażowy, zaangażowanie społeczne, odpowiedzialność społeczna, wartość edukacyjna, twórczość, oryginalność, unikalność, kompleksowość, prostota, minimalizm, maksymalizm, kontekst historyczny, wydarzenia aktualne.
- planując produkt i jego komunikację, zastanów się nad powyższymi atrybutami,
- czasami, elementem może być charakterystyczna marka (np. BMW lub Tesla w przypadku samochodów) która znów niesie ze sobą bardzo duży bagaż informacji.
Patrzysz na osobę. Twój umysł, by ją zinterpretować, bierze pod uwagę między innymi:
Wygląd zewnętrzny, styl ubioru, mowa ciała, ton głosu, wyrażenia twarzy, gestykulacja, fryzura, makijaż, akcesoria, postawa, wzrost, budowa ciała, tatuaże, piercing, zapach, styl mówienia, słownictwo, akcent, edukacja, doświadczenie zawodowe, reputacja, osiągnięcia, status społeczny, status zawodowy, pochodzenie kulturowe, przynależność etniczna, wiek, płeć, orientacja seksualna, tożsamość płciowa, osobiste wartości, przekonania, ideologie, zainteresowania, hobby, umiejętności, talent, inteligencja, wiedza, świadomość społeczna, empatia, inteligencja emocjonalna, zdolności komunikacyjne, poczucie humoru, otwartość na doświadczenia, odporność psychiczna, samokontrola, zdolności przywódcze, charyzma, autorytet, siła przekonań, zaangażowanie, motywacja, pasja, ambicje, odpowiedzialność, uczciwość, wiarygodność, skromność, pokora, asertywność, zdolność do słuchania, zdolność do współpracy, zdolność adaptacji, innowacyjność, kreatywność, oryginalność, umiejętność radzenia sobie ze stresem, umiejętność rozwiązywania problemów, umiejętność pracy w zespole, umiejętność zarządzania czasem, zdolności organizacyjne, zdrowie fizyczne, kondycja fizyczna, nawyki żywieniowe, styl życia, zdrowie psychiczne, równowaga emocjonalna, relacje społeczne, sieć kontaktów, wpływ społeczny, obecność w mediach społecznościowych, aktywność online, zaangażowanie społeczne, działalność charytatywna, zdolność do wpływu na innych, poczucie odpowiedzialności społecznej, poczucie celu, duchowość, praktyki religijne.
- zbuduj swój profil biorąc pod uwagę powyższe atrybuty,
- zastanów się, czego najbardziej Ci brakuje by kontekst, przez który ludzie Cię oceniają był bliższy Twoim celom i potrzebom.
Ekspert od danego zagadnienia, a także ktoś, kto świetnie zna się na ludziach (np. rekruter/psycholog.. no przynajmniej w teorii :) ) różni się od amatora tym, że zgromadził adekwatne informacje odnośnie powyższych atrybutów. Jest więc w stanie rzetelnie ocenić wartość produktu lub przewidzieć zachowania lub wskazać wartościowe informacje danej jednostce. W większości przypadków jednak “ramowanie” jest automatycznie dobudowywane przez nasz umysł za pomocą Heurystyk.
Czym są heurystyki?
Umysł ludzki używa różnorodnych heurystyk, czyli uproszczonych reguł decyzyjnych, aby dopowiadać brakujące informacje i przetwarzać scenariusze. Heurystyki te są rodzajem mentalnych skrótów, które pozwalają na szybkie wyciąganie wniosków bez konieczności głębokiej analizy wszystkich dostępnych danych. Chociaż są one przydatne w codziennym życiu, jednocześnie prowadzą do błędów poznawczych lub uprzedzeń. Oto kilka kluczowych heurystyk, których ludzie używają do "dopełniania" brakujących informacji:
- Heurystyka dostępności: Polega na ocenianiu prawdopodobieństwa zdarzeń na podstawie łatwości, z jaką przychodzą nam na myśl przykłady. Na przykład, jeśli słyszeliśmy wiele historii o wypadkach lotniczych, możemy przecenić ryzyko latania, ponieważ te tragiczne wydarzenia są łatwo dostępne w naszej pamięci.
- Heurystyka reprezentatywności: Ludzie oceniają prawdopodobieństwo przynależności do kategorii na podstawie tego, jak bardzo dana osoba lub zdarzenie jest reprezentatywne dla tej kategorii. Na przykład, jeśli ktoś jest skromny i lubi czytać, ludzie mogą błędnie zakładać, że jest bibliotekarzem, nie biorąc pod uwagę, że inne zawody również mogą mieć podobne cechy.
- Heurystyka zakotwiczenia i dostosowania: Ta heurystyka polega na wykorzystaniu początkowej informacji (kotwicy) jako punktu wyjścia, który wpływa na późniejsze osądy i decyzje. Na przykład, jeśli ktoś zacznie negocjacje od bardzo wysokiej ceny, ostateczna uzgodniona cena będzie prawdopodobnie wyższa niż w przypadku rozpoczęcia od niższej ceny-kotwicy.
- Heurystyka symulacji: Umożliwia ludziom ocenić prawdopodobieństwo zdarzeń na podstawie łatwości, z jaką mogą sobie wyobrazić daną sytuację. Jeśli zdarzenie jest łatwe do wyobrażenia, ludzie mogą uważać je za bardziej prawdopodobne.
- Efekt halo: To tendencja do oceniania osoby na podstawie jednej pozytywnej cechy, która "rozjaśnia" nasze postrzeganie jej innych cech. Na przykład, jeśli ktoś jest atrakcyjny, możemy niesłusznie przypuszczać, że jest również inteligentny i miły.
- Efekt potwierdzenia: Polega na szukaniu, interpretowaniu i pamiętaniu informacji w sposób, który potwierdza nasze wcześniejsze przekonania. Jeśli ktoś wierzy, że koty są nieprzyjazne, prawdopodobnie będzie zwracał uwagę na przykłady potwierdzające tę teorię, ignorując przypadki przyjaznego zachowania kotów.
Korzystanie z heurystyk jest naturalnym i często efektywnym sposobem przetwarzania informacji w naszym złożonym świecie, ale ważne jest, aby być świadomym ich ograniczeń i potencjalnych błędów, które mogą powodować.
Pierwsze wnioski:
- Wszystko jest przez umysł automatycznie definiowane przez ramy, w skład w które wchodzi ogromna ilość danych - zarówno prawdziwych (jeśli mamy informacje) jak i dopowiadanych przez nasz umysł (za pomocą heurystyk).
- W zależności od historii, jakości zdjęć, prezentowania produktu, sposobu jego używania i masie innych czynników, możemy być w stanie uzasadnić jego niską, średnią lub wysoką cenę.
- To, w jaki sposób jesteś postrzegany zależy od setek czynników na które w 80-90% masz świadomy wpływ i możesz je kształtować.
Ból jest zły, chyba że po dobrym treningu (zakwasy) - wówczas może wywoływać poczucie dumy z dobrze przepracowanego okresu.
- Popularność: Produkty, które zdobywają popularność, często są postrzegane jako bardziej wartościowe. Przykład: Apple - ich produkty są postrzegane jako bardziej pożądane ze względu na ich popularność.
- Otoczenie: Miejsce, w którym produkt jest prezentowany, wpływa na jego postrzeganie. Przykład: Sklepy Starbucks, które tworzą przyjemną atmosferę, zachęcając klientów do dłuższego pobytu.
- Wygląd: Atrakcyjny wygląd produktu zwiększa jego atrakcyjność. Przykład: Kosmetyki firmy Estée Lauder, które są znane ze swojego eleganckiego designu.
- Cena: Wyższa cena może sugerować lepszą jakość. Przykład: Zegarki Rolex, które są symbolem luksusu i statusu społecznego.
- Marka: Silna marka buduje zaufanie i postrzeganą wartość. Przykład: Nike, której produkty są postrzegane jako wysokiej jakości dzięki silnej marce.
- Historia: Historia i pochodzenie mogą wzbogacić wartość produktu. Przykład: Whisky Single Malt ze Szkocji, która ceni się za długą tradycję destylacji.
- Ekskluzywność: Produkty limitowane lub rzadkie są bardziej pożądane. Przykład: Limitowane edycje obuwia od Adidas.
- Opinie ekspertów: Rekomendacje ekspertów budują wiarygodność. Przykład: Wina oceniane przez znanych sommelierów.
- Recenzje i oceny: Opinie innych konsumentów wpływają na postrzeganie wartości. Przykład: Restauracje z wysokimi ocenami na TripAdvisor.
- Dostępność: Trudno dostępne produkty są postrzegane jako bardziej wartościowe. Przykład: Buty sportowe Yeezy, które są trudno dostępne i szybko się wyprzedają.
- Reklama: Sposób reklamowania produktu wpływa na jego postrzeganie. Przykład: Kampanie reklamowe Coca-Coli, które budują emocjonalne połączenie z marką.
- Prestiż: Produkty kojarzone z prestiżem są postrzegane jako lepsze. Przykład: Luksusowe samochody marki Mercedes-Benz.
- Innowacyjność: Innowacyjne produkty są postrzegane jako bardziej atrakcyjne. Przykład: Najnowsze smartfony Samsunga z zaawansowanymi funkcjami.
- Tradycja: Tradycyjne metody produkcji mogą zwiększać wartość. Przykład: Ręcznie robione włoskie buty skórzane.
- Design: Dobry design może podnieść wartość produktu. Przykład: Meble od IKEA, które łączą funkcjonalność z estetyką.
- Kolorystyka: Kolorystyka może wpływać na emocje i decyzje zakupowe. Przykład: Bright, vibrant colors used by Fanta to attract a younger audience.
- Jakość: Wysoka jakość materiałów i wykonania podnosi wartość. Przykład: Produkty Apple, znane z jakości wykonania.
- Funkcjonalność: Praktyczność produktu wpływa na jego atrakcyjność. Przykład: Multifunkcyjne urządzenia kuchenne od KitchenAid.
- Przynależność kulturowa: Produkty związane z konkretną kulturą mogą być bardziej atrakcyjne. Przykład: Japońskie kimona, które cieszą się popularnością ze względu na kulturowe znaczenie.
- Technologia: Zastosowanie nowoczesnych technologii może zwiększać wartość. Przykład: Najnowsze modele telewizorów OLED od LG.
- Celebryci i influencerzy: Endorsements od znanych osób mogą zwiększać atrakcyjność. Przykład: Ubrania i akcesoria promowane przez Kim Kardashian.
- Opakowanie: Atrakcyjne opakowanie może zwiększać wartość produktu. Przykład: Ekskluzywne perfumy Chanel w eleganckich butelkach.
- Ekologia i zrównoważony rozwój: Produkty ekologiczne są bardziej atrakcyjne dla świadomych ekologicznie konsumentów. Przykład: Produkty do pielęgnacji skóry od Lush, znane z ekologicznego podejścia.
- Bezpieczeństwo: Produkty uważane za bezpieczne mogą być bardziej atrakcyjne. Przykład: Samochody Volvo, znane z nacisku na bezpieczeństwo.
- Emocje: Emocjonalne skojarzenia mogą wpływać na decyzje zakupowe. Przykład: Kampanie reklamowe Pampers, które skupiają się na emocjonalnych momentach rodzicielstwa.
- Wartości: Zgodność z wartościami konsumentów podnosi atrakcyjność. Przykład: Produkty Patagonia, znane z zaangażowania w ochronę środowiska.
- Edukacja i wiedza: Produkty edukacyjne mogą być bardziej wartościowe. Przykład: Kursy online na platformie Coursera.
- Doświadczenie użytkownika: Pozytywne doświadczenia użytkownika zwiększają wartość. Przykład: Łatwość użycia i intuicyjny interfejs użytkownika w produktach Apple.
- Lokalizacja: Miejsce sprzedaży może wpływać na postrzeganie wartości. Przykład: Luksusowe butiki w prestiżowych lokalizacjach, takich jak Champs-Élysées w Paryżu.
- Porównania i analogie: Porównanie z innymi znanymi produktami może wpływać na wartość. Przykład: Porównywanie samochodów Tesla do innych pojazdów elektrycznych podkreśla ich unikalność i zaawansowanie technologiczne.
Gdy spojrzysz na poniższe zdjęcie, ujrzysz w jego centrum obraz. Nawet, gdybyś nie znał jego wartości czy sławy, widać na zdjęciu parę czynników, które budują jego wartość. Te czynniki są następujące:
- umieszczenie obrazu jako jedynego na odrębnej ścianie, w samym centrum pomieszczenia,
- podkreślenie, że żaden inny obraz nie jest godzien “równego traktowania”, z tym obrazem,
- tłum ustawiający się w kolejce, aby patrzyć i podziwiać ów obraz,
Type '/' and add some blocks to get started.